Laat dat loslaten maar los

Elke keer wanneer ik het hoor, denk ik: ik moet een keer opschrijven wat er mis is met het ik-doe-mijn-coaching-wel-zelf zinnetje waarmee klanten aan de telefoon aan zichzelf twijfelen.

Ik moet mijn beperkende overtuigingen loslaten! Dat is alles!

Een hatelijk zinnetje is het, een garantie op een kanjer van een schuldgevoel. We gaan er stap voor stap doorheen.

Eén, je moet helemaal niets.

Je wil misschien graag wel iets veranderen. Het is daarom dat je uiteindelijk toch naar een coach belt. Want zo kan het niet verder. Maar wat dan wel? Het blijkt vaak een bijna onmogelijk moeilijke vraag, zeker als ik ze drie keer na elkaar stel: Wat wil je nu echt?

Het verschil tussen moeten en willen is meer dan een nuance. Wat je moet, komt van buitenaf. Het is dwang. Het zijn Covid-maatregelen, het is de prikklok op het werk, en je hebt de keus de dwang te aanvaarden, of niet. Aanvaarden is het resultaat van het omzetten van moeten in willen. In een geëngageerd ja, ik wil. Omdat je ziet wat het je oplevert, in het beste geval de verandering waar je zo naar verlangt.

Ik wil mijn beperkende overtuigingen loslaten, omdat ik weet wat het me oplevert.

Twee. Die beperkende overtuiging.

Een overtuiging is iets wat je gelooft over de werkelijkheid. Coaches zoals ik zijn bijzonder geïnteresseerd in de overtuigingen die je over jezelf hebt. Wat je over jezelf gelooft, bepaalt namelijk je gedrag. Het zijn de deuren die je voor jezelf openzet, de grenzen die je jezelf oplegt.

Een typische gesloten grens klinkt zo: ik heb geen talent voor (vul maar in, keuze zat – enfin, ik toch). Omdat je niet gelooft dat je het kan, ga je het ook niet proberen, en zie je wel: het gebeurt niet. Het werkt ook andersom, sommige overtuigingen zijn erg vermogend: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik geloof wel dat ik het kan. Pipi Langkous.

Coaches geloven dat je overtuigingen te wijzigen zijn. En dat klopt. Er is bijna niets meer waarover je op je vijftigste hetzelfde denkt dan als op je twintigste. De angel zit in het tweede deel van definitie, in de werkelijkheid waarover je iets gelooft. Je bent niet alleen op de wereld, jij bent niet geheel de werkelijkheid. Natuur en andere wetten zijn net zo belangrijk, wat anderen denken en geloven vaak ook.

Als kind werd ik voor de keuze geplaatst: op woensdagnamiddag naar de voetbaltraining, of naar de muziekacademie. Allebei kon niet. Ik wilde erg graag een beroemd voetballer worden, maar de werkelijkheid was onverbiddellijk. Weken heb ik lopen mokken en zeuren, maar eigenlijk wist ik het wel. Ik had meer talent voor muziek dan voor voetbal.

Ik heb geen talent voor voetbal bleek voor mij een vermogende overtuiging, geen beperkende, de muziekacademie heeft me de mooiste momenten uit mijn jeugd opgeleverd. Beperkend of vermogend, dat hangt er dus maar vanaf, en het is zelden eenduidig. Die relatie tussen je overtuigingen en de werkelijkheid in de breedste zin van het woord ontrafelen, het is een hele klus. Bovendien:

dat een beperkende overtuiging je alleen maar beperkt, is ook maar een beperkende overtuiging.

mezelf, ik wil ook graag eens geciteerd worden

Ik wil mijn overtuigingen een keer goed bekijken, zodat ik weet wat ik moet loslaten om te bereiken wat ik wil.

Drie. Loslaten. Dat hatelijkste van alle werkwoorden. Op de voet gevolgd trouwens door uit je comfortzone treden.

Waar komt toch die hedendaagse zelfhaat vandaan? Ook al vind je een eigenschap van jezelf, een overtuiging, je gedrag, wat dan ook, niet leuk, het maakt deel uit van wie je bent. Het heeft je ooit iets opgeleverd, het was een goede strategie om de wereld te lijf te gaan. Zoiets zet je niet zomaar bij het groot huisvuil. Dat lukt je trouwens toch niet, die dingen blijken altijd meer sticky te zijn dan je hoopt.

Nee, ‘gewoon loslaten’ is geen werkbare strategie. Beter is om wat je kwijt wil te omhelzen en te eren, een keer heel goed te bekijken en dankbaarheid te betonen. Allicht dat het dan wat minder om aandacht gaat schreeuwen, en uiteindelijk is dat wat je nodig hebt. Het hoeft niet weg, het moet alleen niet meer in de weg staan.

Dus:

Ik wil mijn overtuigingen met volle aandacht bekijken, zodat ik weet welke ik beleefd moet vragen om een beetje uit te weg te gaan om te bereiken wat ik nu eigenlijk wil.

Zo. Dat klinkt al een stuk vriendelijker voor jezelf dan die hatelijke beginzin, toch? En het heeft kans op slagen. Kom binnen, dan beginnen we eraan.